N
AMAZ
369
Bir kimse "Falan zat beni yıkasın, namazımı kıldırsın veya beni kabre
koysun" şeklinde vasiyet ederse, bu vasiyeti yerine getirmek gerekmez.
Ancak ölünün velisi olan kişi, buna rızâ gösterirse bu vasiyet yerine getirilir.
Cenazeyi taşımak veya kabri kazdırmak için ücretle adam tutmak câizdir.
Bir kimsenin kendisi için kefen alıp hazırlaması câiz olduğu gibi, günümüzde
şehirlerdeki cârî âdete göre aile mezarlığı olarak mezar yeri almak da -genel ola-
rak müslümanlara bir sıkıntı getirmezse- câizdir. Tabii ki aslolan, bir insanın
kendisi için kabir hazırlaması değil, kendisini kabir için hazırlamasıdır.
Cenazenin gündüzün gömülmesi müstehaptır; gece defnedilmesini
mekruh görenler, gecenin ve karanlığın yol açacağı sakıncaları göz önünde
bulundurmuşlardır. Başkaca bir sakınca bulunmadığında gece de defin ya-
pılabilir.
Ölünün velisi, ölünün gömülmesinin ertesi gününden başlayarak yedinci
güne kadar, imkânı ölçüsünde fakirlere sadaka vermeli ve sevabını ölüye
bağışlamalıdır. Bu bir sünnettir. Bunu yapamazsa iki rek‘at namaz kılarak
sevabını ölüye bağışlar.
Ölü sahiplerinin ölümün birinci, üçüncü günlerinde veya haftasında yemek
vermeleri konusunda herhangi bir sünnet veya tavsiye bulunmamaktadır.
Bununla birlikte, ölü sahiplerine eziyet olmamak, gereğinden fazla önemse-
memek yani dinî bir görev saymamak şartıyla ve daha ziyade fakirlerin do-
yurulmasına yönelik olarak bu zamanlarda yemek verilebilir. Komşuların ilk
üç gün içerisinde, ölü sahipleri için yemek hazırlayıp getirmeleri, ülkemizde
yaygın olarak yapılan güzel âdetlerdendir.
I) Tâziye
Tâziye, ölünün yakınlarına mümkün olduğunca teselli edici, rahatlatıcı
sözler söylemek ve üzüntüsünün paylaşıldığını göstermekten ibarettir. Tâ-
ziye için çoğunlukla "Allah size güzel sabırlar ihsan etsin ve mükâfatını da
versin", "Başınız sağ olsun! Allah geride kalanlara ömür versin!" gibi sözler
söylenir. Tâziyenin kabristanda veya ölünün kapısının önünde yapılması
mekruh görülmüştür.
Tâziye süresi, aynı yerde yaşayanlar için üç gündür. Tâziyenin üç gün i-
çinde yapılması müstehaptır. Ölü sahipleri normal hayata daha çabuk döne-
bilseler diye, üç günden sonra tâziye yapmak mekruh kabul edilmiştir. Ölü
sahipleri yapılacak tâziyeleri kabul için üç gün süreyle evlerinde oturabilir-