150 / 166
364
İ
LMİHAL
E) Cenazeye İlişkin Bazı Meseleler
Kıble yönü araştırılıp ona göre namaz kılındıktan sonra hataya düşüldüğü
anlaşılsa, namaz yeniden kılınır. Fakat namazdan sonra cemaatin abdestsiz
olduğu anlaşılsa namaz iade edilmez; çünkü imamın namazı sahih olunca,
bununla cenaze namazının farziyeti yerine gelmiş olur.
Genel olarak namaz kılmanın mekruh sayıldığı vakitlerde yani güneşin
doğması veya batması veya zevale yaklaşması hallerinde cenaze namazı
kılmak da mekruhtur. Fakat bu vakitlerde kılınmış olan cenaze namazının
iade edilmesi yani yeniden kılınması gerekmez. Bu vakitlerde cenazenin
defnedilmesi ise mekruh değildir.
Hanefî ve Mâlikî fakihleri, kıble yönünde sapma meydana geleceği ge-
rekçesiyle, gaip yani orada bulunmayan bir cenaze üzerine namaz kılmayı
câiz görmezler. Fakat Şâfiîler'e göre gaip üzerine cenaze namazı kılınabilir.
Çünkü Peygamberimiz Necâşî'nin namazını bu şekilde kılmıştır. Hanbelîler'e
göre de aradan bir ay geçmedikçe gaip üzerine cenaze namazı kılınabilir.
Namazı kılınmayarak gömülmüş olan bir cenazenin henüz dağılmamış
olduğu muhtemel ise, ölünün hakkını ödemiş olmak için, kabri üzerine na-
maz kılınır.
Diri olarak doğduğu bilinen bir çocuk yıkanıp namazı kılınır. Ölü olarak
doğarsa, yıkanır fakat üzerine namaz kılınmaz.
Bir ölü yıkanmadan kefenlenmişse veya bir yerinin yıkanması unutul-
muşsa, kefen açılır ve yıkanması tamamlanır. Eğer üzerine namaz kılındık-
tan sonra durum anlaşılırsa, yine açılır, yıkanması tamamlanır ve namaz
iade edilir. Kabre konulup üzerine toprak atılmadığı sürece hüküm böyledir.
Fakat kabre konulup üzerine toprak atıldıktan sonra, kabirden çıkarılması
artık haramdır. Hiç yıkanmamış bile olsa artık öyle kalır. Ancak namaz kı-
lınmamışsa kabri üzerinde namaz kılınabilir. Benimsenen görüş budur. Ke-
fensiz olarak kabre konulduğu zaman da kabir açılamaz.
Ebû Yûsuf'a göre, yanlışlıkla veya dayanılmaz bir ağrı ve acıdan dolayı
olmadıkça, bilerek kendini öldüren yani intihar eden kimsenin cenaze na-
mazı kýlýnmaz. İşlediği cürmün ağırlığını göstermesi bakımından bu görüş
yerinde olmakla birlikte, bu durumun acılı ailenin acısını bir kat daha artýra-
caðý düşüncesiyle, böyle kimselerin de namazının kılınabileceği söylenmiştir.
Anasını veya babasını kasten öldüren kimselerin de cenaze namazı kı-
lınmaz.