N
AMAZ
227
A) NAMAZIN FARZLARI
Namazın on iki farzı vardır. Namazın farzları, namazın dışındaki farzlar
ve namazın içindeki farzlar olarak iki gruba ayrılır. Namazın dışındaki farz-
lar, namazdan önce ve namaza hazırlık mahiyetinde olduğu için “namazın
şartları”
(şurûtü's-salât)
olarak adlandırılır. Namazın içindeki farzlar ise, na-
mazın varlığı ve tasavvuru kendisine bağlı olduğu, yani bu farzlar namazın
mahiyetini oluşturduğu için “namazın rükünleri”
(erkânü's-salât)
adını alır.
Bunlar namazı oluşturan unsurlardır. Namazın farzlarından herhangi birinin
eksikliği durumunda namaz sahih olmaz. Buna göre;
a) Namazın Şartları
1. Hadesten tahâret
2. Necâsetten tahâret
3. Setr-i avret
4. İstikbâl-i kıble
5. Vakit
6. Niyet
b) Namazın Rükünleri
1. İftitah tekbiri
2. Kıyam
3. Kıraat
4. Rükû
5. Secde
6. Ka‘de-i ahîre şeklinde sıralanır
Bu sayılan şart ve rükünlerde fakihler görüş birliğindedir. Namazın rü-
künlerinin düzgün bir şekilde yapılması demek olan ta‘dîl-i erkân Ebû Yû-
suf'a ve Hanefîler'in dışındaki üç mezhebe göre rükün kabul edilmiştir. Kişi-
nin kendi isteği ve fiili ile namazdan çıkması da
(hurûc bi sun‘ih)
Ebû Hanî-
fe'ye göre bir rükündür. Farzlar arasında sıraya riayet etmek
(tertip)
, Şâfiî ve
Hanbelî mezheplerine göre namazın rükünlerindendir.
a) NAMAZIN ŞARTLARI
1. Hadesten Tahâret
Hades genel olarak hükmî kirlilik, hadesten tahâret de bu hükmî kirli-
likten temizlenme demektir. Abdestsizlik durumu yani namaz abdestinin
olmayışı ve cünüplük hali, dinî literatürde hades yani hükmî kirlilik olarak