306
İ
LMİHAL
Vitir namazı tek kılınır. Cemaatle kılınması sadece ramazan ayına mah-
sustur. Diğer günlerde vitir namazını, yatsı namazını kılıp uyuduktan sonra
gecenin sonuna doğru kılmak daha faziletli olmakla birlikte ramazanda ce-
maatle kılmak gecenin sonuna bırakmaktan evlâdır.
XII. BAYRAM NAMAZI
Bayram namazı, biri ramazan bayramında diğeri kurban bayramında
olmak üzere yılda iki defa kılınan iki rek‘atlık bir namazdır. Bayram namazı
Hanefî mezhebinde, cuma namazının vücûb şartlarını taşıyan kimselere
vâciptir. Şâfiî ve Mâlikîler'e göre müekked sünnet, Hanbelîler'e göre ise farz-ı
kifâyedir.
Bayram namazının sıhhat şartları, Hanefîler'e göre, hutbe hariç, cuma
namazının sıhhat şartları ile aynıdır. Sadece hutbenin hükmü bakımından
aralarında fark vardır. Yani cuma namazında hutbe sıhhat şartı olduğu
halde, bayram namazında sünnettir. Yine hutbe cuma namazında namaz-
dan önce, bayram namazında ise namazdan sonra okunur.
Şâfiîler'e göre kadınlar da bayram namazı ile yükümlüdürler. Şu var ki
bu namazın cemaatle kılınması şart olmayıp, münferiden de kılınabilir, fakat
camide cemaatle kılınması daha faziletlidir.
Bayram namazının diğer namazlardan kılınış bakımından farkı, bunun
her rek‘atında üçer fazla tekbir olmasıdır. Bu fazla tekbirlere "zâit tekbirler"
denir. Bu ilâve tekbirler vâcip olup birinci rek‘atta kıraatten önce, ikinci
rek‘atta kıraatten sonra alınır. Tekbirle birlikte eller kaldırılır ve yanlara bıra-
kılır
(ref‘ ve irsâl)
. İlk rek‘atta iftitah tekbirinden sonra eller bağlanır
(itimâd)
ve "Sübhâneke" okunur. Bundan sonra imamla birlikte zâit tekbirlere geçilir.
İmamın tekbiri diğer tekbirlerde olduğu gibi sesli, cemaatin tekbirleri ise al-
çak sesle olur. Allahüekber denilerek eller kaldırılır ve yanlara salınır, üç
kere "sübhânellah" diyecek kadar beklendikten sonra yeniden tekbir alınır;
aynı şekilde eller kaldırılır, yanlara bırakılır ve biraz beklendikten sonra bu
rek‘attaki zâit tekbirlerin sonuncusu olan üçüncü tekbir alınır ve bu defa
eller bağlanır. Cemaat susar, imam gizlice eûzü ve besmele çektikten sonra
açıktan okumaya başlar. Fâtiha'dan sonra bir sûre daha okur, rükû ve sec-
deden sonra ikinci rek‘ate kalkılır. İkinci rek‘atta imam, Fâtiha ve arkasın-
dan bir sûre okuduktan sonra üç defa tekbir alınır ve eller yanlara salıverilir.
Dördüncü tekbir rükûa geçiş tekbiri olup bu tekbirle rükûya gidilir ve namaz
tamamlanır.