64 / 166
278
İ
LMİHAL
a)
İmamlığın Şartları
İmamın ergin
(bâliğ)
, belli bir aklî olgunluk düzeyine ulaşmış
(âkıl)
ve
tabii ki müslüman olması şarttır. Küfrü gerektirecek bir inancı bulunan,
bid‘at ve dalalet ehlinin arkasında namaz kılınmaz.
İmam olacak kişinin erkek olması şart görülmüştür. Kadın, erkeklere
imam olamaz. Bununla birlikte kendi aralarında cemaatle namaz kılmak
istediklerinde içlerinden biri imam olabilir. Yine bir cenaze namazında sadece
kadınlar bulunuyorsa, bu takdirde içlerinden biri imam olup cenaze nama-
zını kıldırır.
İmamlık yapabilmek için namaz sahih olacak kadar Kur'an'ı ezbere oku-
yabilmek
(kıraat)
şart olduğu gibi özürlü olmayıp sağlam olmak ve namazın
sıhhat şartlarından birini yitirmiş olmamak da şarttır. Özürlü olan kimse,
özürsüze imam olamayacağı gibi, necâsetten tahâret şartını veya setr-i avret
şartını yerine getirmemiş kimse, bu şartları yerine getirmiş olan kişiye imam
olamaz.
İmamlığa Ehil Olma Sıralaması
Geleneksel olarak İslâm toplumlarında, namaz da dahil olmak üzere bir-
çok konuda insanlara önderlik etmek yöneticilere ait kabul edildiği için na-
maz imamlığı da teorik olarak onlara bırakılmış ve bu bakımdan kitapları-
mızda imamlığa en lâyık kişiler sıralanırken en başta o bölgenin üst düzey
yöneticileri sayılmıştır. Bu sıralama şimdiki idarî yapıya göre yapılacak
olursa imâmete en lâyık kişiler vali, kaymakam, emniyet müdürü ve hâ-
kimler olur. Fakat günümüzde artık, imamlık ve müezzinlik bir meslek ha-
line geldiği için, mülkî âmirlerin sembolik öncelikleri devam etmekle birlikte,
camide namazı artık o caminin resmî görevlisi olan imam, o yoksa müezzin
kıldırmaktadır.
Cami dışında veya görevlisi olmayan bir mescidde namaz kılınacaksa bu
takdirde imamlığa kimin geçeceğini belirlemek için bazı nitelikler aranabilir.
Bir evde cemaat yapılacaksa evin sahibi veya onun izin verdiği kişi imam
olur. Bunun dışında şöyle bir sıra takip edilebilir: Namaz hükümlerini en iyi
bilip Kur'an'ı daha güzel okuyan, daha müttaki olan, yaşça büyük olan,
ahlâkça daha üstün olan, daha yakışıklı olan, sesi daha güzel olan, elbisesi
daha temiz olan, insanlar arasında itibarı daha fazla olan.