145 / 166
N
AMAZ
359
B) Cenazenin Kefenlenmesi
Ölen erkek veya kadını, bedenleri örtülecek şekilde kefenlemek farzdır. Ke-
fen, cenazenin yıkanıp kurulanmasından sonra sarıldığı bez demektir. Bu bez, bir
yönüyle ölünün bedenini örtme görevi gördüğü gibi, bir yönüyle de insanın bu
dünyadan bir şey götüremeyeceğini, doğduğu gibi çıplak ve sade gideceğini tem-
sil etmek üzere yensiz ve yakasız, dikişsiz ve oyasız sade bir bezdir.
Erkeğin kefeni, biri gömlek (kamîs) yerini, biri etek (izâr) yerini ve biri de
sargı-bürgü (lifâfe) yerini tutmak üzere yensiz ve yakasız, etrafı dikişsiz üç kat
bez; kadının kefeni ise bu üç kata ilâve olarak bir baş örtüsü ve bir de göğüs
örtüsü olmak üzere beş kat bezdir. Bu söylenen sünnet üzere kefenleme için
gereken parça sayısıdır (kefen-i sünnet). Bu sayıda parça bulunamayıp, erkek
için izâr ve lifâfe ve kadın için bu ikisine ilâveten bir baş örtüsü ile yetinilmesi
durumunda, bu da yeterlidir (kefen-i kifâyet). Bu kadarı da bulunmaz ve gerek
erkek gerek kadın için sadece bir kat bez bulunabilirse, ölü tek parça beze
sarılır (kefen-i zarûret).
Kamîs
, boyun kısmından ayaklara kadar uzanan gömlek yerinde bir bezdir.
İzâr,
eteklik yerinde, baştan ayağa kadar uzanan bir bezdir.
Lifâfe
ise, sargı
yerinde olup baştan ayağa kadar uzanan, baş ve ayak taraflarından düğümlenen
bir bezdir. Bu bakımdan izârdan biraz daha uzundur.
Kefenin beyaz renkli pamuk bezinden olması daha faziletlidir. Gelenek
olarak da beyaz patiskadan yapılmaktadır. Kefen olarak kullanılacak bez
çok basit ve âdi olmamalıdır, fakat çok pahalı olmasına da gerek yoktur.
Ölünün mal varlığına uygun olmalıdır. Kadınlar için ipekten ve zaferan ile
usfur denilen boyalarla boyanmış bezden kefen yapılabilir.
Ölülere sarılmadan önce kefenlerin birkaç defa güzel kokulu şeylerle tüt-
sülenmesi âdettir.
Önce lifâfe tabut içine veya hasır veya kilim gibi bir şey üzerine yayılır,
onun üzerine izâr serilir, sonra da ölü, kefen gömleği içinde izârın üstüne
konur. Ölü erkek ise, izâr önce soluna, sonra da sağına getirilerek sarılır,
sonra lifâfe de aynı şekilde sarılır. Açılmasından korkulursa, kefen bir kuşak
ile de bağlanabilir.
Ölü kadın ise, saçları ikiye ayrılarak kefen gömleği üzerinden göğsü
üzerine konulur ve üstüne, yüzünü de örtecek şekilde baş örtüsü konur.
Sonra üzerine izâr sarılır ve izârın üzerinden göğüs örtüsü bağlanır. Daha
sonra lifâfe sarılır. Göğüs örtüsü lifâfeden sonra da bağlanabilir.