46 / 166
260
İ
LMİHAL
hamdülillah", kötü bir haber duyduğunda "İnnâ lillahi ve innâ ileyhi râciûn",
hayret verici bir şey duyduğunda "sübhânellah" ve girmek için izin isteyene
girmemesini anlatmak üzere "Tilke hudûdullâhi felâ takrebûhâ"
(Bunlar Al-
lah'ın sınırlarıdır; sakın girmeyin)
âyetini okuyarak mukabele etmek namazı
bozar.
Namazda dua mahalli olan son oturuşta insanların gündelik ve sıradan
konuşmalarına benzer tarzda dua etmenin de namazı bozacağı söylenmiştir.
Buna göre meselâ "Ey Allahım, bana baklava, börek yedir; falan hanımla
evlendir…" şeklinde dua etmek namazı bozar. Fakat insanların gündelik
konuşmalarını andırmayacak şekilde yapılan dualar namazı bozmaz
(Aşa-
ğıda bu konuyu "Namazda Türkçe Olarak Dua Edilebilir mi?" başlığı altında
açıklayacağız)
.
2. Amel-i kesîrde bulunmak.
Amel-i kesîr, çok veya aşırı bir davranışta bulunmak demektir. Amel-i ke-
sîr için net bir sınır çizme imkânı olmamakla birlikte dışarıdan gözlemleyen
kişide, namazda olunmadığı izlenimini verecek davranışta bulunmak şeklinde
bir ölçü getirilmiştir. Bu bakımdan, namazdayken namaza aykırı, namazdaki
eylemlere benzemeyen ve namazla bağdaşmayan bir davranış, namazda
olunmadığı izlenimini veriyorsa amel-i kesîr çerçevesine girer. Bununla birlikte
Hz. Peygamber namazda iken torunlarının sırtına bindikleri, kucağına geldik-
leri şeklindeki rivayetlere nazaran, benzer durumlarla karşılaşıldığında, ço-
cukları rencide etmeden, sarsmadan usulca yere koymak veya kenara çek-
mekle namaz bozulmaz.
Biriyle musafaha yapmak, el sıkışmak da amel-i kesîr kapsamına girer.
3. Yönü kıbleden çevrilmek.
4. Bir şey yiyip içmek.
Namaza durduktan sonra ağza alınıp yenen şey susam tanesi kadar da
olsa namazı bozar. Fakat namaz öncesinde yediği bir şeyden dolayı dişleri
arasında kalan bir şeyi yutmak namazı bozmazsa da büyük küçük bir şeyi
çiğnemek, ağzında gevelemek namaza aykırı olduğu için namazı bozar. Bu
bakımdan sakız çiğnemek veya namaz öncesi ağzına bir şeker alıp şeker
eridikçe yutmak namazı bozar.
5. Özürsüz olarak boğaz hırıldatmak
(tenahnuh etmek)
, öksürmeye ça-
lışmak. Ancak herhangi bir zorlama olmaksızın doğal olarak öksürmek veya