54 / 166
268
İ
LMİHAL
dinleyenlerin bu sözden sonra "sadakte ve berirte”
(doğru ve iyi söyledin)
demeleri güzel bulunmuştur.
Erkekler yalnız başlarına yahut cemaatle namaz kılacakları zaman ik
a-
met yapılır, Türkçe'deki deyişiyle k
a
met getirilir. Ezanın sözleri aynen oku-
nur, sadece “Hayye ale'l-felâh”tan sonra iki kere “Kad k
a
meti's-salâh”
(Na-
maz başladı)
denilir.
Ezan okumak için vaktin girmiş olması şarttır. Vakit girmeden okunan
ezanın vakit girince yeniden okunması
(iade)
gerekir. Diğer mezheplerde
sabah ezanının vakit girmeden okunabileceği kabul edilmiştir. Çünkü onlara
göre sabah namazını ilk vaktinde kılmak efdaldir.
Ezan okuyacak kimselerin erkek, akıllı, takvâ sahibi olmaları gerekir.
Cahillerin, fâsıkların, çocukların ve kadınların ezan okumaları veya k
a
met
getirmeleri mekruhtur. Ezan okuyan kimselerin abdestli olmaları gerekir;
abdestsiz okunan ezan geçerli olmakla birlikte böyle yapmak mekruhtur.
Müezzinler güzel ve gür sesli olmalıdır. Peygamberimiz yirmi kişiye ezan
okutturup dinlemiş, içlerinden Ebû Mahzûre'nin sesini beğenmiştir
(Dârimî,
“Salât”, 7)
.
Her namaz için bir ezan ve bir k
a
met yapılır. Sadece cuma namazında
iki ezan bulunmaktadır. Bu bakımdan, bir camide vakit namazı ezan oku-
narak ve k
a
met getirilerek cemaatle kılınmışsa, daha sonra tek veya cemaat
olarak aynı vakti o camide kılacak olanların tekrar ezan ve k
a
met okumaları
gerekmez. Hatta ezan vaktinden sonra namazı evlerinde veya dükkânla-
rında kılacak olan kimseler ezan okumadıkları gibi cemaat bile olsalar k
a
met
de getirmeyebilirler. Fakat cemaat olduklarında k
a
met getirmeleri müste-
haptır.
Ezan ve k
a
met vakit namazlarında sünnettir. Ezan ve k
a
met vaktin de-
ğil, namazın sünneti olduğu için kazâ namazı kılarken de ezan ve k
a
met
okumak sünnet kabul edilmiştir. Birden fazla kazâ namazı kılınacak ise,
meclis aynı olsun farklı olsun, her bir namaz için ayrı ayrı ezan ve k
a
met
getirilmesi daha faziletli görülmüş olmakla birlikte aynı yerde birden fazla
kazâ kılınacak olduğunda bunların ilkinde bir kere ezan okunup, diğerle-
rinde sadece k
a
metle yetinilmesi de mümkündür. Bir diğer görüşe göre, bir
mecliste ne kadar kazâ kılınırsa kılınsın, bir ezan ve bir k
a
met yeterli olur.
Ezan ve k
a
mette müezzin ayakta kıbleye doğru yönelir. Hayye ale's-
salâh derken sağa, Hayye ale'l-felâh derken sola döner. Ezanı minareden
okuyorsa, sağ taraftan sol tarafa doğru dolaşarak okur. Sesinin gür çıkması
için iki parmağıyla veya eliyle kulağını kapatır.