N
AMAZ
315
B) DİĞER NÂFİLE NAMAZLAR
Revâtib sünnetler dışındaki nâfile namazlar ise sünen-i reg
a
ib adını alır.
Bunlar, Hz. Peygamber'in uygulamalarına dayanılarak belirli zamanlarda
veya bazı vesilelerle ya da kişinin kendi isteğiyle herhangi bir zamanda
Allah'a yakınlaşmak ve sevap kazanmak amacıyla kılınan namazlardır.
Bunlar gönüllü olarak kendiliğinden kılındığı için "gönüllü
(tatavvu)
namaz-
lar veya arzuya bağlı namazlar" olarak da adlandırılır.
a) Teheccüt Namazı
"Hem uyumak hem uyanmak" anlamına gelen
teheccüd
sözcüğü, terim
olarak "geceleyin uyanıp namaz kılmak ve gece namazı" anlamındadır. Di-
limizde teheccüt kelimesi, farz ve vâcip namazlarla teravihin dışında, geceyi
ihya için kılınan namazların tümünü ifade edecek şekilde kullanılmaktadır.
Rivayet edildiğine göre Peygamberimiz yatsıyı kıldıktan sonra ve vitiri
kılmadan uyur, gecenin ortalarından sonra uyanıp bir müddet namaz kıl-
dıktan sonra vitir namazını ve daha sonra sabah namazının sünnetini kı-
lardı
(Müslim, “Salâtü'l-müsâfirîn”, 26)
.
Teheccüt namazının rek‘at sayısı, bu konuda çeşitli rivayetler bulunma-
sından dolayı net olarak belli olmamakla birlikte dört veya sekiz rek‘at ola-
rak kılınabileceği gibi iki rek‘at olarak da kılınabilir.
b) Kuşluk Namazı
Diğer adı, "duhâ namazı"dır. Peygamberimiz’in kuşluk vaktinde nâfile
namaz kıldığına ve arkadaşlarına bu vakitte namaz kılmayı tavsiye ettiğine
dair çok sayıda rivayet bulunmaktadır. Peygamberimiz’in kuşluk vaktinde
12 rek‘at namaz kılan kişi için Allah'ın cennette bir köşk bina edeceğini
söylediği nakledilmektedir
(Tirmizî, “Vitr”, 15)
.
Kuşluk namazı kılmak müstehap olup, güneşin bir mızrak boyu yüksel-
mesinden, yani güneşin doğması üzerinden takriben 45-50 dakika geçme-
sinden zeval vaktine kadar olan süre içerisinde iki veya dört veya sekiz
veya on iki rek‘at kılınabilirse de, en faziletlisi sekiz rek‘at kılmaktır.
c) Evvâbîn Namazı
Evvâb "tövbe eden, sığınan" anlamına geldiğine göre evvâbîn namazı,
tövbe eden ve Allah'a sığınanların namazı demektir. Peygamberimiz
"Kim
akşam namazından sonra kötü bir şey konuşmaksızın altı rek‘at namaz kı-